Obchody 82. rocznicy wybuchu II wojny światowej w Malborku, Szymankowie i Tczewie

1 września 2021 w Malborku, Szymankowie i Tczewie odbyły się uroczystości upamiętniające 82. rocznicę wybuchu II wojny światowej oraz bohaterską postawę polskich kolejarzy i celników z Szymankowa. W uroczystościach udział wzięli m.in.: Pan Piotr Karczewski, który reprezentował Prezydenta RP, Poseł na Sejm RP Kazimierz Smoliński reprezentujący Panią Marszałek Sejmu, Andrzej Bittel – Sekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury, Magdalena Rzeczkowska – Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Szef Krajowej Administracji Skarbowej, Pan Michał Bąkowski – Wicewojewoda Pomorski, Pan Kamil Wilde – Wiceprezes UTK, Pan Krzysztof Mamiński – Prezes Zarządu PKP S.A., Pan Radosław Celiński oraz Pan Grzegorz Kurdziel – Członkowie Zarządu PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., przedstawiciele IPN, kolejarze i celnicy, przedstawiciele związków zawodowych oraz  członkowie rodzin bohaterów pomordowanych 82 lata temu. Straż Ochrony Kolei reprezentował dr inż. Józef Hałyk – Komendant Główny Straży Ochrony Kolei, a funkcjonariusze SOK pełnili honorową wartę przy tablicy pamiątkowej na peronie I dworca kolejowego w Szymankowie, przy pomniku pomordowanych kolejarzy i celników w Szymankowie oraz przy obelisku na Skwerze Bohaterów Szymankowa w Tczewie.  

Obchody 82. rocznicy wybuchu II wojny światowej rozpoczęły się o godz. 09:00 w Malborku, gdzie modlono się za poległych oraz odbył się apel pamięci i złożone zostały wieńce pod pomnikiem Celników Polskich, którzy dzielnie stawiali opór wrogowi w pierwszych chwilach wojny.

O godz. 10:45 w kościele parafialnym św. Floriana w Szymankowie odbyła się Msza Święta w intencji ofiar II wojny światowej, a szczególnie pomordowanych kolejarzy i celników oraz ich rodzin, której  przewodniczył Biskup Diecezji Elbląskiej Jacek Jezierski. W Szymankowie nad ranem 1 września 1939 r. polscy kolejarze i inspektorzy celni skierowali na ślepy tor pociąg z żołnierzami niemieckimi. Dali tym samym więcej czasu polskiej załodze broniącej tczewskich mostów. Za swój bohaterski czyn zapłacili najwyższą cenę. W odwecie Niemcy rozstrzelali  21 kolejarzy i celników oraz ok. 20 członków ich rodzin.

Podczas wygłoszonej homilii Biskup Elbląski wskazał, że „Przyzwyczailiśmy się do życia w pokoju. Składając sobie przy różnych okazjach życzenia, życzymy zazwyczaj czy przede wszystkim zdrowia, uznając, że ono jest najważniejsze. Życzenie pokoju uchodzi naszej uwadze, choć pokój jest dobrem niezwykle wszystkim potrzebnym, niezbędnym dla społeczeństw i narodów […].  Podkreślił także, że „Pokój jest nam potrzebny jak codzienny chleb, czyste, nieskażone powietrze. Ma on być sprawiedliwy, odpowiadający godności narodów i społeczeństw.” Wspominając bohaterów z pierwszego września 1939 r. Biskup Jacek Jezierski  zaznaczył, że „Powinniśmy pamiętać o mężnych celnikach, o mężnych kolejarzach i żołnierzach oraz innych osobach, które już w pierwszym dniu wojny przeciwstawiły się niemieckiej agresji na naszą ojczyznę, na nasze państwo, na nasz kraj”.

Po Mszy św. złożono kwiaty pod tablicą na peronie dworca kolejowego w Szymankowie. Uroczystości były kontynuowane pod pomnikiem poświęconym zamordowanym we wrześniu 1939 r. kolejarzom i celnikom, gdzie modlono się za bohaterów 1 września, odczytano apel poległych oraz oddana została salwa honorowa i złożono kwiaty. Odegrany został także hymn państwowy i wygłoszono okolicznościowe przemówienia.

Po zakończeniu uroczystości pod pomnikiem bohaterskich celników i kolejarzy nastąpił  przejazd uczestników do Tczewa, gdzie obchody upamiętniające wybuch II wojny światowej kontynuowane były przed obeliskiem na Skwerze Bohaterów Szymankowa.

„II wojna światowa rozpoczęła się w Tczewie”- tak wydarzenia sprzed lat przypomniał tczewski historyk Kazimierz Ickiewicz, który poprowadził uroczystości wraz z Panią Anną Popek.  „Tczew – 4.34, Wieluń – 4.40, Westerplatte – 4.45. To tu najwcześniej rozpoczęła się II wojna światowa, a żołnierzom II Batalionu Strzelców, który stacjonował w Tczewie przyszło jako pierwszym w Polsce bronić ojczyzny. Wojna zaczęła się walką o tczewskie mosty. Strona niemiecka chciała je zdobyć, tymczasem strona polska miała ich bronić. Był rozkaz – “obronić, a jak się nie da, to wysadzić”.

W listach od prezydenta Andrzeja Dudy, premiera Mateusza Morawieckiego oraz Pani Marszałek Elżbiety Witek, podkreślano patriotyczną postawę tych, którzy w imię wolności i niepodległości oddali to co najcenniejsze dla każdego człowieka – swoje życie.

Na zakończenie uroczystości odczytano Apel Poległych, złożono kwiaty pod obeliskiem oraz oddana została salwa honorowa.